Zdrowie z bazylii

Pochodzi prawdopodobnie z Indii. Przypuszczalnie za panowania Aleksandra Wielkiego została przywieziona do Grecji, a stąd trafiła do innych krajów europejskich. Występuje przede wszystkim w krajach tropikalnych i subtropikalnych, a także w całym basenie Morza Śródziemnego. Obecnie uprawiana jest w wielu krajach o klimacie umiarkowanym, również w Polsce.

Bazylia pospolita znana jest od starożytności. Wieńce z bazylii znajdowano w piramidach egipskich. Znali ją także Libijczycy, którzy sądzili, że spożywanie bazylii chroni przed ukąszeniami skorpionów i węży. W cesarstwie rzymskim bazylia stosowana była jako roślina przyprawowa, lecznicza i ozdobna. Bukietami z bazylii strojono stoły w czasie uczt. Bazylia jest przyprawą bardzo popularną we Włoszech, Francji, Hiszpanii, Grecji i Gruzji, gdzie stosuje się ją do potraw mięsnych, rybnych i sałatek. Szczególnie aromatyczne są świeże liście, które drobno pokrojone i dodane do zielonej sałaty, sałatki z pomidorów, pizzy lub posypane na kotlety schabowe wyśmienicie podnoszą smak tych potraw.

Do Polski bazylia trafiła w XVI wieku najprawdopodobniej z Włoch. W tym czasie znała ją już prawie cała Europa, ale dopiero około połowy XVII wieku zaczęto ją wymieniać we francuskich książkach kucharskich. Bardziej popularna stała się w XVIII wieku. Ksiądz Jan Krzysztof Kluk (1739–1796) pisał: Bazylia zapachem swoim ożywia we mdłości. Z nasion plaster pomaga na głowę […] do lekarstw i do przypraw kuchennych jak inne korzenie zdatna jest.

Wysuszone i sproszkowane ziele bazylii można dodać do farszów, pasztetów, kiełbas, zup i sosów zamiast pieprzu, co jest ważne przy żywieniu dietetycznym. Po zalaniu świeżych liści bazylii octem winnym już po kilkunastu dniach otrzymuje się bardzo aromatyczną przyprawę do marynat, sosów i sałatek. Również świetnym dodatkiem jest olej otrzymywany przez zalanie świeżych liści olejem słonecznikowym.

Bazylia wykazuje wielostronne działanie lecznicze: działa pobudzająco na układ trawienny, zwiększa przyswajanie składników pokarmowych, ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, zapobiega wzdęciom, likwiduje uczucie przepełnienia i przeciwdziała zaparciom. Korzystnie wpływa również na układ nerwowy, zwłaszcza w stanach depresji i melancholii, oraz pobudza serce.

Więcej pozornie zwyczajnych i niezwykle zdrowych produktów wraz z opisem ich działania znajdziesz w książce Zbigniewa Wiśniewskiego Witamina to życie.